KENONG, KETHUK, KEMPYANG

Gamelan Jawa yaiku ensembel utawa gabungan alat musik kang urip ing Jawa Tengah, Yogyakarta lan uga sebagéyan Jawa Wetan. Musik gamelan Jawa iki nduweni khas menawa dibandingake karo musik dhaerah liya. Nadane luwih lembut saha luwih alus tinimbang gamelan Bali utawa gamelan Sundha. Irama gamelan jawa nggambarake selarasing urip kayata sing dianut pawongan Jawa. Instrumen utawa alat kang ana ing gamelan Jawa asale saka swara gong, kenong, kendang, bonang, bonsang penerus, demung, saron peking, kenong, kethuk, slenthem, gender,  gambang, rebab, siter, suling, kempul, kendhang, lan sakpanunggalane.

Kenong kalebu salah sawijining alat musik kang nyusun gamelan Jawa. Kenong biasane dimainake kanthi cara dithuthuk nganggo alat pukul kayu kang dililit kain lan cacahe siji. Alat iki yaiku pangisi akor utawa harmoni ing gamelan, fungsine kenong kanggo panentu bates-bates gatra, negasake irama. Kenong uga kalebu alat musik pencon, ananging luwih gedhe tinimbang bonang. Jumlahe kenong ing sak paket (set) ana macem-macem, nanging biasane ana 10.

Kenong kalebu instrumen pencon gamelan sing paling lemu yen dibandingake karo kempul lan gong, sing asline gedhe ananging gepeng. Kenong iki ditata ing pangkon kang arupa kayu atos sing dialasi tali, saengga nalika dithuthuk kenong ora goyang ing samping nanging goyang ngisor ndhuwur, saengga bisa ngasilake swara. Bentuk kenong kang gedhe bisa ngasilake swara kang endhek nanging nyaring lan nduweni timbre sing khas (ing talingane wong Jawa munine ning-nong, mula dijenengake kenong). Ing gamelan, swara kenong ngisi sela-selaning antara kempul. Saben pencon ing kenong nduweni sak laras kang macem wernane, antaraning 1 (ji) nganti 6 (nem).

Kethuk-Kempyang yaiku rong instrumen kang bentuke pencon. Ukurane kethuk luwih cilik tinimbang kenong nanging luwih ndhuwur. Menawa kempyang, ukurane rada gedhe cendhek lan amba. Dipanggonake kiwa tengen (horizontal) lan ditumpangake ing rancakan kang wis dipasangi pluntur (tali kang ditegangake ing rancakan) minangka dadi anjang-anjang. Kempyang meh padha karo kethuk, ananging nduweni béda titi laras. 

Referensi :

http://budayaindonesia12.blogspot.co.id/2014/03/kethuk-kempyang.html

https://id.wikipedia.org/wiki/Gamelan_Jawa

https://jv.wikipedia.org/wiki/Gamelan_Jawa

https://id.wikipedia.org/wiki/Kenong

https://jv.wikipedia.org/wiki/Kempyang

https://jv.wikipedia.org/wiki/Kethuk